Eerste zolder: historisch museum in de “Torenkamer”
In 2016 is op de eerste zolder de ‘Torenkamer’ gerealiseerd: een permanente, museale tentoonstelling over de rijke geschiedenis van Hilvarenbeek en zijn bijzondere toren. Het accent van de expositie ligt op de 15e en 16e eeuw.
Er aandacht voor belangrijke personages uit het verleden van het dorp: de heilige Adrianus van Beek, arts en taalkundige Johannes Goropius Becanus, dominee Jacob van Heusden, orgelbouwer B.P. van Hirtum, priester P.C. de Brouwer en schrijver en toneelpromotor Jan Naaijkens.
Tijdens de wintermaanden logeert hier ‘reuzin Hildewaris’, de naamgeefster van het dorp Hilvarenbeek. Als gravin ‘Hilsuïndis’, echtgenote van graaf Ansfried van Hoei (later bisschop van Utrecht) wordt zij in verband gebracht met de stichting van de kerk tussen 970 en 995. Andere bronnen koppelen Hildewaris aan het verheffen ervan tot kapittelkerk omstreeks 1150.
Vanuit deze ruimte is ook de loggia van de toren toegankelijk, vanwaar men uitkijkt over de groene Vrijthof. In de nabijgelegen zolder van de Mariakapel zien we o.a. een balans uit 1627 (behorende bij de waag) en een oude gevangenisdeur.